Physical Address

304 North Cardinal St.
Dorchester Center, MA 02124

Świadome uczenie się angielskiego, czyli jak nie zniechęcać się do nauki

Międzynarodowy charakter polskiego rynku pracy stawia przed poszukującymi zatrudnienia coraz wyższe wymagania, również te językowe. W rezultacie coraz więcej osób powraca do nauki języka obcego. Jedni decydują się na naukę sformalizowaną w szkołach językowych, inni coraz częściej na samodzielną naukę. Jak zatem uczyć się skutecznie we własnym zakresie? Decydując się na naukę w szkole językowej teoretycznie przenosimy odpowiedzialność na innych, zmniejszając możliwość wystąpienia trudności. Z kolei gdy decydujemy się na samodzielne opanowanie języka, czy jest możliwe uniknięcie błędów metodologicznych? Odpowiedź wcale nie jest taka oczywista.

Wybierając naukę zarówno pod okiem specjalistów, jak i tę samodzielną, powinniśmy przede wszystkim chcieć uczyć się języka obcego. Motywacja, czyli osobiste powody, dla których się uczymy, powinna ukazywać nasz zapał, być owym motorem do nauki, dawać nam codzienną chęć do jego zgłębiania. W przypadku języka angielskiego pomaga nam ogólne przeświadczenie, iż jest to język prosty gramatycznie z dość ograniczoną liczbą słownictwa.  Zatem osiągnięcie poziomu komunikacji nie powinno nam zająć zbyt dużo czasu, co przełoży się na nasze samozadowolenie z dostrzeżonych efektów nauki.

Poziom języka angielskiego – jak poprawnie go sprawdzić?

Gdy decydujemy się na powrót do nauki języka angielskiego, pierwszą trudnością jest określenie faktycznego poziomu językowego, na którym obecnie jesteśmy. Możemy oczywiście użyć do tego celu testu poziomującego z języka angielskiego. Niestety sama idea testu zamkniętego pozwalająca szybko określić znajomość języka obcego ma przynajmniej jeden podstawowy mankament – pozwala uzyskać wysoki wynik przy faktycznie małej wiedzy, gdyż umożliwia intuicyjny wybór odpowiedzi. Zatem, aby rzetelnie określić swój stan wiedzy, musimy, rozwiązując taki test, stwierdzić, w którym momencie następuje kres naszej wiedzy, wtedy wynik reprezentuje rzeczywisty poziom naszej znajomości języka.

Istnieje oczywiście możliwość rozpoczęcia nauki angielskiego od początku, szczególnie gdy zaczynamy naukę po bardzo długiej przerwie. Wtedy dobrze jest powtórzyć wszystko, tam gdzie materiał jest łatwy szybciej, zwalniając przy tematach zapomnianych, powtarzając je wnikliwie. Przyjęcie takiej strategii uczenia się pozwoli nam uniknąć sytuacji, kiedy znamy zaawansowane struktury, a wciąż mylimy się przy tych znacznie prostszych lub gdy nieznajomość podstaw wpływa na trudności w opanowaniu struktur bazujących na nich (np. opanowanie konstrukcji Present Simple wpłynie na Present Cotinuous, a ta w konsekwencji na możliwość wyrażania planów w przyszłości.   

I am a student.

I am studying.

I am going to be a university student.

Określenie celów w nauce angielskiego i motywacja własna

Ponowna, w odróżnieniu od szkolnej, niesformalizowana nauka angielskiego może przysporzyć nam więcej kłopotów w osiągnięciu zakładanych celów, gdyż wymaga od nas większej samodyscypliny, nakładając na nas konieczność określenia tempa oraz celów takiej nauki. Ustalenie celów jest niezwykle ważne, gdyż to one wpływają na naszą motywację, niczym paliwo dodają nam chęci do nauki. Zatem kluczowym staje się precyzyjne określenie motywów, dla których decydujemy się na jej rozpoczęcie. Co interesujące, nie ma jedynego mocnego czynnika, dla jednych jest nią kariera zawodowa, możliwość awansu, czyli przekształcenie umiejętności w zysk finansowy. Dla innych możliwość podróżowania i pełniejszego zrozumienia odwiedzanych regionów i ludzi mieszkających tam. Bardziej bądź mniej pragmatyczne cele wynikają z naszych potrzeb, są rożne dla każdego z osobna. Pamiętaj – określ sobie możliwe do osiągnięcia cele, perfekcyjność nie jest wskazana, bo prowadzi do poczucia frustracji, gdyż ciężko ją osiągnąć. Liczy się komunikatywność, gdyż to o nią właśnie w nauce języka chodzi. 

Częstotliwość uczenia się języka angielskiego – postaw na regularną naukę

I znów, jest to sprawa indywidualna, każdy z nas prowadzi mniej bądź bardziej intensywne życie i może poświęcić uczeniu się określoną ilość czasu. Szkopuł tkwi oczywiście w ustaleniu takiej częstotliwości, która w konsekwencji nie doprowadzi nas do zniechęcenia i odpuszczenia powziętych planów bądź doprowadzi do znudzenia się nauką w obliczu nie osiąganych wymiernych rezultatów. W tym celu dobrze jest postanowić, jaką ilość czasu gotowi jesteśmy poświęcić na naukę oraz z jaką częstotliwością będzie to miało miejsce. Istotne jest, aby nauka angielskiego była systematyczna. Początkowo lepiej jest rozpocząć ją od krótszych interwałów, a w miarę jak nauka staje się przyjemniejsza, zwiększać ich częstotliwość.

Jak skutecznie zapamiętywać nowe angielskie słówka i struktury językowe?

Trudności w zapamiętywaniu nie świadczą źle o nas samych i nie są dowodem na brak zdolności językowych. Opanowanie nowo brzmiącego słownictwa szczególnie na początku lub po długiej przerwie nie może być proste. Cechą naszego mózgu jest zapamiętywanie większości nowo poznanego słownictwa w pamięci krótkotrwałej. Nowe dźwięki z pewnością nie stanowią priorytetu i chętniej są zapominane niż zapamiętywane. Dlatego też konieczna jest taka praca z angielskim słownictwem, która umożliwi nam jego skuteczne zapamiętywanie i łatwiejsze przenoszenie do pamięci długotrwałej. Zatem jak skutecznie wpływać na zapamiętywanie? 

1) Ucz się w dobrze znanym Ci miejscu, które niepotrzebnie nie odwraca twojej uwagi od nauki (dekoncentruje cię). 

2) Często zapisuj odręcznie nieznane Ci angielskie słowa. W przypadku języka angielskiego to naprawdę ważne, gdy system zapisu jest inni niż wymowa poszczególnych słów. 

3) Słuchaj piosenek – wybierz interesujący Cię rodzaj muzyki koniecznie tej posiadającej angielski tekst i wsłuchuj się w niego. Pamiętaj, że w Internecie dostępne są teksty piosenek, często z tłumaczeniami na język polski. Właściwości tekstu muzycznego, jego rytm i melodia pomagają w szybkim zapamiętywaniu słownictwa. 

4) Oglądaj filmy w oryginalnej ścieżce dźwiękowej lub z dubbingiem angielskim, a w przypadku trudności włącz napisy. Wyłapuj znane Ci angielskie słowa. Język polski w dużej mierze zapożycza z języka angielskiego, zatem wiele słów jest do siebie podobnych. Uważaj jednak na fałszywych przyjaciół, słowa, które jedynie z pozoru są do siebie podobne, mogą znaczyć coś zupełnie innego. Jednak bez obaw, fabuła filmowa dostarcza niezbędnego kontekstu sytuacyjnego, więc dla uczących jest to spore ułatwienie. Nawet się nie zorientujesz, gdy zrezygnujesz z czytania pojawiającego się tekstu. 

Stosuj uproszczenia w nauce języka angielskiego

Nawet w języku angielskim – przez wielu określanym jako prosty do opanowania – trudności pojawiają się w miarę zdobywania kolejnych umiejętności. Przydatną strategią jest nie wchodzenie na początku nauki w szczegóły, czy odstępstwa od ogólnie przyjętych zasad. Oczywiście nie chodzi o to, aby nie opanowywać czasowników nieregularnych, czy pominąć naukę nieregularnych form w stopniowaniu przymiotników. Chodzi o przyjęcie zasady, gdzie ucząc się zasad stosowania konstrukcji czasu teraźniejszego prostego (Present Simple), słyszymy o pewnej grupie czasowników wyrażających uczucia i zmysły, które nie występują w formie czasu teraźniejszego ciągłego (Present Continuous). Po czym znacznie później okazuje się, że w pewnych sytuacjach niektóre z tych czasowników jednak występują we wspomnianej formie (np. I see, I am seeing).

W zależności od swojego poziomu stosuj uogólnienia, później przyjdzie czas, gdy konieczne stanie się opanowanie odstępstw od wcześniej wyuczonych reguł. Tak samo z tzw. rejestrem (stopniem sformalizowania języka) to jakich słów używasz na początku nauki nie jest najistotniejsze, mieszanie słownictwa formalnego z nieformalnym jest nagminne. Wraz z podnoszeniem swoich umiejętności językowych będziesz nabierać większej świadomości w dobieraniu słownictwa w zależności od występującej sytuacji prywatnej czy tej zawodowej. Na szczęście w większości przypadków uczymy się słownictwa neutralnego w swym wydźwięku, dopiero później konstruowane związki wyrazowe nabierają mniej bądź bardziej formalnego charakteru. 

Jak dobrać właściwe materiały do nauki angielskiego?

To w jaki sposób i czego się uczymy jest bardzo ważne. Szczególnie na początku nauki nie powinniśmy stosować luźno powiązanych ze sobą materiałów. Jest ważne, aby materiał ten był opracowany pod samodzielną naukę, wtedy zawiera więcej uproszczonych tłumaczeń. Co więcej, taki przystępny materiał jest podzielony na mniejsze działy, które są ze sobą powiązane leksykalnie i gramatycznie. Znaczy to, że wcześniej wprowadzane tematy następnie są rozwijane, a w rezultacie uczący nie musi szukać interesujących go zagadnień, nie wytraca w ten sposób siły i nie traci czasu i może je spożytkować na naukę. W tak opracowanych materiałach nie sposób się zgubić, opracowania poświęcone językowi angielskiemu są w Polsce bardzo dobrze opracowane, co najważniejsze są tłumaczone na nasz język. Staraj się korzystać z nowszych publikacji, są one praktyczniejsze, bo zawierają autentyczny język, atrakcyjniejsze, ponieważ są drukowane w wyższej jakości, są kolorowe, są pozbawione błędów, gdyż wiedza o języku jest coraz większa. 

Pamiętaj, podczas uczenia się języka angielskiego nie zniechęcaj się, wsłuchaj się w swoje potrzeby, daj sobie czas, ucz się z przyjemnością, innymi słowy wypracuj swój własny styl uczenia się. Nauka angielskiego może być przyjemna – pozwól jej taką być, a znacznie szybciej osiągniesz wyznaczone cele edukacyjne.  

dr Adam Krzyk – anglista, amerykanista, kulturoznawca, tyflopedagog, absolwent University of Glasgow, Wielka Brytania, nauczyciel dyplomowany z wieloletnim doświadczeniem pracy nauki języka specjalistycznego w szkołach średnich oraz lektor współpracujący z UJ. Wielokrotny uczestnik programów Erasmus Plus poświęconych innowacyjnej edukacji w Europie. 

Podziel się z innymi