Ile jest czasów w języku hiszpańskim?

Gramatyka odgrywa kluczową rolę w nauce języka hiszpańskiego. Jednym z jej najważniejszych zagadnień są czasy gramatyczne. Poznanie i zrozumienie ich struktury oraz funkcji pozwala na swobodne wyrażanie się zarówno w mowie, jak i w piśmie. W tym artykule omówimy, ile czasów istnieje w języku hiszpańskim, podzielimy je na grupy oraz przedstawimy ich podstawowe zastosowania.

Przewodnik po czasach w języku hiszpańskim

Przed Tobą krótki przewodnik po hiszpańskich czasach i przydatnych konstrukcjach perífrasis verbales wyrażających różne niuansy czasowe.

Czasy teraźniejsze w języku hiszpańskim. Presente de Indicativo

Najbardziej podstawowym czasem teraźniejszym w języku hiszpańskim jest Presente de Indicativo. Jest to czas używany przede wszystkim do opisywania czynności, które mają charakter stały i rutynowy oraz nawyków. W niektórych kontekstach czas Presente de Indicativo może być także stosowany do wyrażania planu w przyszłości.
Przykłady:

• Hablo español todos los días. – Mówię po hiszpańsku każdego dnia;
• Trabajo en una escuela. – Pracuję w szkole;
• Vivimos en Madrid. – Mieszkamy w Madrycie;
• Ella siempre compra en esta tienda. – Ona zawsze kupuje w tym sklepie;
• Mañana los niños tienen un examen. – Jutro dzieci mają egzamin.

Czasy przeszłe w języku hiszpańskim

Czasy przeszłe w języku hiszpańskim są bardziej zróżnicowane niż te teraźniejsze. Różnią się zarówno pod względem aspektu, jak i użycia. Oto przegląd informacji dotyczący najważniejszych hiszpańskich czasów przeszłych.

Pretérito Perfecto to czas przeszły złożony, który opisuje czynności mające wpływ na teraźniejszość, zakończone w niedalekiej przeszłości. Tworzy się go za pomocą czasownika posiłkowego haber w czasie teraźniejszym oraz imiesłowu przeszłego (participio pasado).

Przykłady:

• He preparado la cena. – Przygotowałem kolację;
• ¿Has estudiado para el examen? – Uczyłeś się do egzaminu?

Pretérito Perfecto to czas często używany w kontekstach, w których w języku polskim pojawia się czas teraźniejszy z odniesieniem do przeszłości. Sięgamy po Pretérito Perfecto, aby powiedzieć o czymś, co wydarzyło się w okresie, który jeszcze się nie zakończył, np.:

• Esta semana hemos tenido muchos problemas. – W tym tygodniu mamy (mieliśmy) dużo problemów. (Tydzień się jeszcze nie skończył.)

Czas Pretérito Perfecto stosuje się także w odniesieniu do teraźniejszości, gdy nie chcemy wskazywać dokładnego momentu, w którym ma miejsce dana czynność. Używamy wtedy przysłówków takich jak alguna vez, nunca, ya, últimamente, siempre.

Przykłady:

– ¿Has estado alguna vez en Cuba? – Byłeś kiedykolwiek na Kubie?;

– No, todavía no he estado. – Nie, jeszcze nie byłem.

Pretérito Indefinido to czas przeszły prosty dokonany, używany do opisu czynności zakończonych w przeszłości, które nie mają bezpośredniego wpływu na teraźniejszość. Jest to czas stosowany głównie do zdawania relacji z wydarzeń historycznych albo konkretnych zdarzeń lub faktów, które zdarzyły się w przeszłości. Występuje ze słowami i wyrażeniami takimi jak ayer, el año pasado, anoche, hace tres años.

Przykłady:

• Ayer hablé con Gregorio. – Wczoraj rozmawiałem z Gregoriem;
• El año pasado pasamos las vacaciones en Francia. – W zeszłym roku spędziliśmy wakacje we Francji.

Pretérito Imperfecto jest czasem przeszłym niedokonanym, który służy do opisywania sytuacji, które miały miejsce w przeszłości przez dłuższy czas, były nawykami albo stanowiły tło dla innych wydarzeń. Ten czas jest również używany do wyrażania czynności toczących się równocześnie w przeszłości.

Przykłady:

• Cuando era pequeño, hablaba muchísimo. – Gdy byłem mały, bardzo dużo mówiłem;
• Cuando la película terminó, toda la gente que estaba en el cine empezó/comenzó a llorar. – Gdy film się skończył, wszyscy ludzie, którzy byli w kinie, zaczęli płakać.

Czas ten pozwala na bardziej szczegółowe opisywanie przeszłości, zwłaszcza gdy mówimy o czynnościach zwyczajowych lub powtarzających się.

Pretérito Pluscuamperfecto to czas zaprzeszły, który opisuje czynności lub zdarzenia, które miały miejsce przed czymś w przeszłości. Tworzy się go za pomocą czasownika posiłkowego haber w formie Pretérito Imperfecto oraz imiesłowu przeszłego (participio pasado).

Przykłady:

• Cuando llegamos al aeropuerto, resultó que habían cancelado el vuelo. – Gdy dotarliśmy na lotnisko, okazało się, że odwołali lot;
• ¿Habías leído el libro antes de ver la película? – Przeczytałeś książkę, zanim obejrzałeś film?

Czasy przyszłe w języku hiszpańskim

Czasy przyszłe pozwalają na wyrażenie przyszłych działań, planów czy przewidywań. W języku hiszpańskim wyróżniamy dwa czasy przyszłe. Każdy z nich służy do innych celów.

Futuro Simple, zwany również Futuro Imperfecto, to czas stosowany do opisywania działań, które będą miały miejsce w przyszłości. Jest on używany zarówno do wyrażania intencji, planów, jak i prognoz.

Przykłady:

• Hablaré con él la semana que viene. – Porozmawiam z nim w następnym tygodniu;
• Algún día seremos ricos, ya verás. – Pewnego dnia będziemy bogaci, jeszcze zobaczysz.

Za pomocą czasu Futuro Simple często wyrażamy też przypuszczenia dotyczące teraźniejszości lub przyszłości, np.:

• ¿Qué hora será? – Która może być godzina?

Futuro Compuesto (znany również jako Futuro Perfecto) opisuje przyszłe wydarzenia, które będą zakończone przed innymi wydarzeniami w przyszłości. Tworzy się go za pomocą czasownika posiłkowego haber w formie Futuro Simple oraz imiesłowu przeszłego.

Przykłady:

• Hasta mañana no lo habrán terminado. – Do jutra tego nie skończą;
• En abril ya habremos elegido al presidente de la comunidad. – Do kwietnia wybierzemy prezesa wspólnoty.

Czasu Futuro Perfecto używamy również do wyrażania hipotetycznych wydarzeń, które mogły zaistnieć w przeszłości, np.:

• Juan se habrá llevado las llaves. – Pewnie Juan zabrał klucze. (Nie ma ich tutaj i dedukujemy, że on to zrobił);
• Habrá hecho ejercicio, pero no se nota. – Może i ćwiczył, ale tego nie widać.

Oprócz tradycyjnych czasów, w języku hiszpańskim stosuje się również perífrasis verbales. To połączenia dwóch czasowników. Pierwszy z nich działa jak czasownik pomocniczy i jest odmieniany, a drugi występuje w formie infinitivo,gerundio lub participio. W niektórych takich połączeniach formę infinitivo poprzedzamy słowami takimi jak a, que lub de.

Oto przykłady perífrasis verbales:

• estar + gerundio. Ta konstrukcja, zwana też Presente Continuo, służy do opisywania czynności, które odbywają się w chwili mówienia, np. Ahora estoy trabajando. – Teraz pracuję; 

• ir a + infinitivo. Ta konstrukcja wyraża najbliższą przyszłość czy plany, np. Voy a estudiar para el examen. – Zamierzam uczyć się do egzaminu.
• soler + infinitivo. Tej konstrukcji używa się do opisywania czynności wykonywanych regularnie, np. Suelo correr cada mañana. – Biegam / Mam zwyczaj biegać każdego ranka.
• acabar de + infinitivo. Ta konstrukcja wyraża czynność, która właśnie się zakończyła, np. Acabo de llegar/volver a casa. – Właśnie wróciłem do domu.

Ucz się hiszpańskiego z Preston Publishing!

Chcesz opanować wszystkie czasy w języku hiszpańskim? Mamy na to sposób! Zaopatrz się w kurs Hiszpański w tłumaczeniach. Gramatyka 1-5. Ten zestaw 5 książek, obejmujący poziomy od A1 do C2, jest idealnym narzędziem do nauki języka hiszpańskiego zarówno dla osób początkujących, jak i zaawansowanych.

Każda z książek zawiera klarowne objaśnienia gramatyczne, setki zdań do przetłumaczenia oraz liczne przykłady użycia konstrukcji gramatycznych. Do każdej z części został nagrany także kurs audio do pobrania w formacie MP3, który pomoże Ci w ćwiczeniu hiszpańskiej wymowy i rozumienia ze słuchu. 

Materiał jest ułożony w taki sposób, aby stopniowo przechodzić od prostych do bardziej skomplikowanych zagadnień gramatycznych. Jest to seria idealna dla samouków, uczniów i nauczycieli. Sprawdzi się zarówno w przygotowaniach do matury, jak i do egzaminów DELE.

Ucz się hiszpańskiego samodzielnie, pełnymi zdaniami z zestawem książek Hiszpański w tłumaczeniach. Gramatyka 1-5, a żaden czas gramatyczny nie będzie miał przed Tobą tajemnic!