Physical Address
304 North Cardinal St.
Dorchester Center, MA 02124
Podróżowanie po Hiszpanii może być wyzwaniem, zwłaszcza gdy Twój hiszpański w podróży ogranicza się do kilku podstawowych słów. Zapewne nie chcesz znaleźć się w sytuacji, w której ze zdenerwowaniem krzyczysz do towarzysza: ¡No me lo puedo creer! ¡Hemos perdido el tren! (Nie mogę w to uwierzyć! Uciekł nam pociąg!). Aby tego uniknąć, warto wcześniej poznać najważniejsze zwroty przydatne na dworcu i w pociągu.
Chodzi m.in o hiszpańskie słówka związane z czasem (godziny odjazdów i przyjazdów), kierunkami i miejscami (dworzec, peron, kasa biletowa). Ale także o podstawowe hiszpańskie zwroty grzecznościowe (por favor, gracias) i zapytania o udzielenie informacji. Poniżej zebraliśmy praktyczne wyrażenia oraz ciekawostki kulturowe, dzięki którym porozumiewanie się podczas podróżowania hiszpańskimi kolejami będzie o wiele łatwiejsze.
Dworzec kolejowy (estación de tren) rządzi się własnym językiem. Już na wejściu warto znać słówko taquilla – oznacza ono kasę biletową. W budynku dworca znajdziesz też panel informativo, czyli tablicę informacyjną z rozkładem. Możesz podejść do obsługi i zapytać: ¿Dónde está el horario? – Gdzie jest rozkład jazdy?
Gdy chcesz się upewnić, z którego peronu odjeżdża pociąg, spytaj: ¿De qué andén sale el tren a ___? – Z którego peronu odjeżdża pociąg do…? Na dużych dworcach pociągi mogą kursować z różnych peronów (andén znaczy peron), więc to pytanie może Ci się przydać.
W podróży warto też znać kilka zwrotów do użycia już w pociągu. Przykładowo, jeśli rozmawiasz przez telefon i słabo Cię słychać, możesz powiedzieć rozmówcy: No oigo nada. Estoy en el tren. – Nic nie słyszę. Jestem w pociągu. Gdy szukasz swojego miejsca, słowem asiento określisz fotel/miejsce siedzące, a vagón (lub coche) to wagon. Jeśli nie masz rezerwacji miejscówki, a pociąg jest pełny, przyda się pytanie: ¿Está libre este asiento? – Czy to miejsce jest wolne?
Natomiast konduktor, czyli revisor de billetes, może podejść i poprosić: Su billete, por favor – Pana/Pani bilet, poproszę. Dobrze wiedzieć, że billete to bilet, a billete de tren to bilet kolejowy – słów tych będziemy używać często. Po przyjeździe do celu podróży może się okazać, że przy stacji znajduje się postój taksówek – parada de taxis. Możesz zapytać przechodnia: ¿Hay alguna parada de taxis por aquí? – Czy jest tu gdzieś postój taksówek?
Przy planowaniu podróży pociągiem, często musimy zasięgnąć informacji o połączeniach. Przykładowo o której godzinie odjeżdżają składy, albo czy są bezpośrednie, czy z przesiadką. W kasie lub informacji dworcowej możesz śmiało zadawać pytania. Zapytaj np. ¿A qué hora sale el próximo tren a Barcelona? – O której odjeżdża następny pociąg do Barcelony?
Jeśli zależy Ci na połączeniu bezpośrednim, powiedz: ¿Hay algún tren directo a Granada? – Czy jest bezpośredni pociąg do Grenady? Często usłyszysz odpowiedź twierdzącą lub przeczącą. Jeśli nie ma bezpośredniego połączenia, urzędnik może wyjaśnić, że czeka Cię transbordo, czyli przesiadka. Stąd użyteczne pytanie: ¿Tengo que hacer transbordo? lub równoważne ¿Tengo que cambiar de tren? – Czy muszę się przesiadać? W odpowiedzi usłyszysz np. Tienes que cambiar en Zaragoza – musisz się przesiąść w Saragossie.
Gdy pociąg jest opóźniony, przyda Ci się zwrot con retraso (z opóźnieniem). Możesz spytać pracownika kolei: Disculpe, ¿va a salir con retraso el tren? – Przepraszam, czy pociąg ma opóźnienie? Hiszpańskie koleje są dość punktualne, ale zawsze warto wiedzieć, jak spytać o ewentualne spóźnienie lub zmianę planu. Na dworcach pojawiają się też komunikaty przez głośniki – np. El tren de las 10:30 con destino a Sevilla ha sido cancelado oznacza, że pociąg z godziny 10:30 do Sewilli został odwołany.
Zakup biletu to kluczowa czynność na dworcu. Jeśli zastanawiasz się, jak kupić bilet po hiszpańsku, pamiętaj o kilku przydatnych zwrotach. Przede wszystkim, po podejściu do kasy warto rozpocząć od buenos días (dzień dobry) lub hola (cześć) i uprzejmego por favor (proszę). Następnie możesz powiedzieć wprost, czego potrzebujesz: np. Un billete a Valencia, por favor – Poproszę bilet do Walencji. Kasjer prawdopodobnie zapyta Cię: ¿Ida o ida y vuelta? – czyli czy chodzi o bilet w jedną stronę, czy tam i z powrotem.
Wyrażenie billete sencillo oznacza bilet jednorazowy, w jedną stronę, a billete de ida y vuelta to bilet w obie strony. Możesz więc odpowiedzieć zgodnie z potrzebą, np. Solo ida, por favor (tylko w jedną stronę) lub zdecydować się na opcję w obie strony. Jeśli planujesz częste przejazdy na danej trasie, zapytaj o dostępne bilety okresowe. W Hiszpanii popularny jest abono mensual – bilet miesięczny/abonament na pociąg, który pozwala na nielimitowane przejazdy przez miesiąc na określonej trasie. Możesz powiedzieć: Quisiera comprar un abono mensual – Chciał(a)bym kupić bilet miesięczny.
Przy zakupie biletu warto też znać opcje płatności. Gdy chcesz zapytać, czy zapłacisz kartą, użyj zwrotu: ¿Puedo pagar con tarjeta? – Czy mogę zapłacić kartą?
W większych hiszpańskich miastach w kasach biletowych i automatach (máquinas de billetes) zazwyczaj można płacić kartą. W mniejszych miejscowościach lepiej mieć gotówkę (efectivo). Kiedy już otrzymasz bilet, zwróć uwagę, czy wymaga on skasowania.
Na niektórych trasach – zwłaszcza kolei podmiejskiej (Cercanías) – papierowe bilety trzeba skasować przed podróżą. Służy do tego żółty automacik na peronie. Po hiszpańsku mówi się na to validar el billete, czyli skasować bilet. Przykładowe zdanie: Tienes que validar/picar el billete antes de subir al tren – Musisz skasować bilet przed wejściem do pociągu. Jeśli zapomnisz, bilet może zostać uznany za nieważny (no válido) i narazisz się na mandat, więc warto o tym pamiętać.
Przed podróżą warto dowiedzieć się trochę o hiszpańskim systemie kolejowym. Głównym operatorem jest RENFE (Red Nacional de Ferrocarriles Españoles), czyli hiszpańskie koleje państwowe. RENFE obsługuje zarówno pociągi dalekobieżne, jak i regionalne oraz podmiejskie. Dumą hiszpańskiej kolei są superszybkie pociągi AVE (Alta Velocidad Española). Dzięki nim pokonasz duże odległości w bardzo krótkim czasie – np. trasę Barcelona – Madryt w około 2,5 godziny, a Madryt – Sewilla w nieco ponad 2 godziny. To imponujące czasy przejazdu, biorąc pod uwagę odległości rzędu 500-600 km. Pociągi AVE osiągają prędkość ponad 300 km/h i zapewniają wysoki komfort podróży. Warto dodać, że Hiszpania ma jedną z najdłuższych sieci kolejowych dużych prędkości w Europie, co czyni podróżowanie między większymi miastami wyjątkowo wygodnym.
Oprócz szybkich połączeń dalekobieżnych istnieją Cercanías – to podmiejska sieć kolejowa w dużych aglomeracjach (np. Madryt, Barcelona, Walencja). Jeśli planujesz poruszać się po obrzeżach miasta lub między pobliskimi miejscowościami, Cercanías będzie odpowiednikiem naszych kolejek podmiejskich. W pociągach podmiejskich miejsca nie są numerowane, a bilety często mają formę kart magnetycznych, które trzeba skasować w bramkach przy wejściu na peron.
Hiszpania oferuje też różne ulgi i promocje dla podróżnych. Młodzież i studenci mogą liczyć na zniżki – warto mieć przy sobie Carné Joven (Europejską Kartę Młodzieżową) lub legitymację studencką. Na podstawie takich dokumentów można otrzymać zniżki rzędu 20-25% na bilety krajowe. Istnieje także specjalna karta lojalnościowa Más Renfe Joven (dla osób od 14 do 25 lat). Po wykupieniu uprawnia ona do około 30% zniżki na szybkie pociągi AVE i dalekobieżne oraz ok. 25% na pociągi regionalne i podmiejskie.
Dla pasażerów w wieku powyżej 60 lat przeznaczona jest karta Tarjeta Dorada, która również zapewnia ulgowe przejazdy. Ponadto RENFE oferuje różne abonos (abonamenty). Na przykład kwartalny Abono Estudiante dla studentów dojeżdżających do uczelni, który umożliwia nielimitowane przejazdy na wybranej trasie przez trzy miesiące w semestrze. W ostatnich latach rząd Hiszpanii wprowadza też czasowe promocje. Są to np. darmowe bilety miesięczne na wybrane trasy dla częstych pasażerów. Wszystko po to, aby zachęcić do korzystania z kolei – warto więc śledzić aktualne informacje przed podróżą.
Na koniec warto wspomnieć, że podróż pociągiem po Hiszpanii to nie tylko środek transportu. To również świetna okazja do zobaczenia pięknych widoków. Niektóre trasy uchodzą za wyjątkowo malownicze. Na przykład przejazd wzdłuż wybrzeża Costa Blanca (Walencja – Alicante) trwa około 1 godziny 45 minut i zapewnia widoki na Morze Śródziemne. A górska trasa Granada – Algeciras pozwala podziwiać urokliwe krajobrazy Andaluzji. Niezależnie od tego, czy wybierzesz szybki AVE, czy spokojny regionalny skład, znajomość języka i realiów hiszpańskiej kolei z pewnością uprzyjemni Ci całą wyprawę.
Najlepszym sposobem na przełamanie bariery językowej jest praktyka. Podczas podróży nie bój się używać poznanych zwrotów. Hiszpanie na ogół doceniają starania obcokrajowców i chętnie pomagają, gdy widzą, że próbujesz mówić w ich języku. Pamiętaj, że nawet proste pytanie, np. ¿A qué hora sale el tren…? zadane z uśmiechem może zaowocować nie tylko uzyskaną informacją, ale i miłą pogawędką. Im częściej będziesz korzystać z hiszpańskiego w realnych sytuacjach, tym pewniej się poczujesz.
Podróż pociągiem to świetna okazja, by doskonalić język – możesz ćwiczyć ze współpasażerami, słuchać komunikatów albo czytać hiszpańskie napisy na stacjach. Każda taka sytuacja poszerza zasób Twojego słownictwa i dodaje Ci odwagi. Jeśli chcesz poznać więcej przydatnych zwrotów (nie tylko na dworcu, ale w dziesiątkach innych codziennych sytuacji), sięgnij po książkę Hiszpański w tłumaczeniach. Sytuacje. Znajdziesz w niej praktyczne zdania wraz z tłumaczeniami. Dzięki nim poćwiczysz hiszpański w podróży i nie tylko – tak, aby żadna językowa przeszkoda nie zepsuła Ci wspaniałej przygody!
Jeśli chcesz jeszcze lepiej przygotować się do podróży po hiszpańsku, sprawdź nasz artykuł: Język hiszpański w podróży. Jakie słówka i zwroty warto znać? Znajdziesz tam praktyczne wyrażenia przydatne w różnych sytuacjach — od zamawiania jedzenia w restauracji po pytanie o drogę. Dzięki temu poczujesz się pewniej i swobodniej podczas swojej podróży.
A jeśli interesuje Cię hiszpańska kultura, koniecznie zajrzyj do wpisu: Poznaj hiszpańskie święta regionalne – przekonaj się, jak barwne i zróżnicowane potrafią być tradycje w różnych zakątkach Hiszpanii!