Nie pomyl osła z masłem! Język hiszpański i język włoski

W rodzinie zawsze są członkowie, którzy są sobie bardziej bliscy od innych. Może się to objawiać poprzez wygląd, ale również przez pewne cechy charakteru, które pozwalają wzajemnie się porozumieć. Nie inaczej jest w przypadku rodzin językowych. Warto się przyjrzeć rodzinie języków romańskich, szczególnie w kontekście dwóch języków, które dla Polaków zdają się jednymi z prostszych do nauczenia. Mowa o hiszpańskim i o włoskim. 

Hiszpański kojarzony jest z gorącym klimatem Andaluzji, tańcem flamenco i specyficznym, „głośnym” sposobem mówienia; włoski to język opery, miłości, która rodzi się podczas wycieczki wenecką gondolą oraz kuchni, w której pizza to tylko jeden z palety smaków, jakie dostarczają nam potrawy z Półwyspu Apenińskiego.

Co łączy te dwa języki? Ruszmy w hiszpańsko-włoską podróż!

Warto znać swoje korzenie. Wspólne dziedzictwo hiszpańskiego i włoskiego

Zarówno hiszpański, jak i włoski mają swoje korzenie w łacinie, a konkretniej w łacinie ludowej (sermo vulgaris) – dialektach, w których mówiono wśród ludu na terenach podbitych przez Imperium Rzymskie. Owe odmiany łaciny wyewoluowały w obecne języki romańskie, w tym język hiszpański i język włoski. 

Gdzie widać to powinowactwo? Przede wszystkim w słownictwie. 

Szacuje się, że ok. 82% słownictwa hiszpańskiego i włoskiego ma wspólne korzenie. Hiszpańskiemu jednak zdecydowanie bliżej do języka portugalskiego, z którym dzieli ok. 89% słownictwa; włoski za to ma większe powinowactwo z językiem francuskim – może to dziwić, ze względu na to, że biorąc pod uwagę wymowę, te dwa języki znacząco się od siebie różnią. Wymowa to właśnie czynnik, który bardzo zbliża hiszpański i włoski, oraz sprawia, że są one dla użytkowników języków słowiańskich łatwe do przyswojenia. 

Jedność w różnicach. Ciekawostki językowe o włoskim i hiszpańskim 

Przyjrzyjmy się kilku cechom językowym włoskiego i hiszpańskiego!

1. Hiszpański ma 5 samogłosek; włoski – 7. We włoskim w przeciwieństwie do hiszpańskiego występują samogłoski zamknięte, jednak nie w takim stopniu, jak chociażby we francuskim, nie mówiąc już o portugalskim. Co warte podkreślenia, w obydwu językach nie występują samogłoski nosowe. 
2. Zdecydowana większość włoskich słów kończy się na samogłoskę. Przykładem tego zjawiska mogą być chociażby bezokoliczniki czasowników, które w obu językach wyglądają podobnie, np. hiszpańskie haber po włosku będzie brzmiało avere. 
3. Tak hiszpański, jak i włoski mają podobny szyk zdania, który nie manifestuje się jedynie w czasie teraźniejszym, lecz również w czasach przeszłych złożonych – hiszpańskim Pretérito perfecto i włoskim Passato prossimo. Tyczy się to również miejsca w zdaniu zaimków dopełnienia bliższego i dalszego, np. hiszpańskie zdanie Se la he cantado este fin de semana (Ja jej to zaśpiewałem w ten weekend) po włosku będzie brzmiało: Gliel’ho cantata questo fine settimana. W obu językach zaimki dopełnienia stoją przed czasownikiem posiłkowym. We włoskim jednak czasownikiem posiłkowym nie zawsze jest avere, czyli odpowiednik hiszpańskiego haber. Może być nim również essere (wł. być) dla niektórych czasowników, tak jak ma to miejsce w języku francuskim. 
4. Rodzajniki to coś, do czego adepci języków romańskich powinni się od razu przyzwyczaić. Wyrażają nam rodzaj rzeczownika, a także m.in. czy to, o czym mówimy, jest nam znane lub nie. We włoskim jednak, w przeciwieństwie do hiszpańskiego, rodzajniki występują przed zaimkami dzierżawczymi, choć nie w każdej sytuacji. Ten ekscentryczny z naszego punktu widzenia pomysł włoski może dzielić ze swoim portugalskim kuzynem. W języku hiszpańskim rodzajnika przed zaimkiem dzierżawczym nie zobaczymy, a ponadto same zaimki są wspólne dla obu rodzajów. Włoski wyraża rodzaj w zaimku posiadania. 

Słownictwo hiszpańskie i włoskie. Hiszpańskie i włoskie słówka

Ciekawostki gramatyczne są bardzo ciekawe. Warto jednak rzucić okiem na słownictwo, które sprawia w dużej mierze, że Włosi i Hiszpanie są w stanie się ze sobą wzajemnie porozumieć, nie znając dobrze swoich języków nawzajem. Oto kilka przykładów bliskich sobie słówek. 

• Fiore (wł.) – flor (hiszp.) kwiat 
• Probabile (wł.) – probable (hiszp.) prawdopodobny
• Acqua (wł.) – agua (hiszp.) woda
• Casa (wł.) – casa (hiszp.) dom 
• Cena (wł.) – cena (hiszp.) kolacja

Ostatnie dwa przykłady wyraźnie pokazują, że niektóre słówka w zapisie w obu językach wyglądają identycznie. Brzmią jednak inaczej. Istnieją również hiszpańskie i włoskie słówka, które wyglądają tak samo bądź podobnie, jednak znaczą zupełnie co innego. Są to tzw. fałszywi przyjaciele (ang. false friends). Należy być zatem czujnym, gdy zdaje nam się, że wiemy co znaczy dane słówko hiszpańskie, widząc je uprzednio w tekście włoskim. Przyjrzyjmy się kilku fałszywym przyjaciołom.

• embarazada (hiszp.) – ciężarna/ w ciąży; imbarazzata (wł.) – zakłopotana 
• pronto (hiszp.) – gotowy; pronto (wł.) – zaraz, wkrótce
• oficina (hiszp.) – biuro; officina (wł.) – warsztat, zakład
• tener (hiszp.) – mieć; tenere (wł.) – trzymać
• burro (hiszp.) – osioł; burro (wł.) – masło 

Żeby więc nie pomylić osła z masłem albo ciąży ze stanem zawstydzenia, warto zawsze sprawdzić, co oznacza dane konkretne słówko w danym języku i jakie są jego niuanse znaczeniowe. 

Nauka włoskiego. Książka do nauki włoskiego słownictwa

Jeśli chcesz opanować włoskie słówka na poziomie podstawowym, dopiero zaczynasz swoją przygodę z językiem Dantego i przeraża Cię być może wizja nauki słówek, dobrym pomysłem będzie sięgnięcie po książkę Włoski w tłumaczeniach. Słownictwo 1. 

Jest to wyjątkowa książka do nauki włoskich słówek na poziomie A1-B1, dzięki której proces nauki będzie nie tylko skuteczny, ale też przyjemny. Podręcznik ten składa się z 52 rozdziałów, z których to każdy odpowiada innemu zakresowi tematycznemu. Poznasz więc słownictwo włoskie związane z rodziną (famiglia), cechami charakteru (tratti del carattere), domem (casa) czy podróżowaniem (viaggiare). 

Metoda tłumaczenia zdań sprawi, że włoskie słownictwo poznajesz w praktyce, w konkretnym kontekście i użyciu. Przed każdym rozdziałem zostaje Ci przedstawiony glosariusz z najważniejszymi słówkami z danego tematu. 

Poza materiałem leksykalnym poznasz również najważniejsze włoskie zagadnienia gramatyczne oraz dowiesz się, jakie są najczęściej popełniane błędy w języku włoskim. Wszystko to dzięki wskazówkom, które stanowią bazę teoretyczną każdego rozdziału. 

By sprawdzić swoje umiejętności, masz okazję rozwiązać również testy podsumowujące Twoją wiedzę zdobytą w poprzednich rozdziałach oraz utrwalające poznane włoskie słówka. W celu nauczenia się poprawnej włoskiej wymowy, masz do dyspozycji nagrania do każdego tematu czytane przez rodowitą Włoszkę. Sprawi to, że osłuchasz się nie tylko z wymową, ale i intonacją języka. 

Hiszpańskie słownictwo. Książka do nauki hiszpańskiego słownictwa

Jeśli marzysz o tym, by poznać hiszpański na poziomie podstawowym oraz podstawowe hiszpańskie słówka, a w Twojej krwi płynie iberyjski temperament, to nie sposób nie zaopatrzyć się w zestaw książek do nauki hiszpańskiego – Opanuj hiszpańskie słówka A1-B2. 

Jest to znakomita propozycja zarówno dla tych początkujących w swojej przygodzie z hiszpańskim, jak i dla już doświadczonych adeptów języka kastylijskiego. W skład zestawu wchodzą dwie książki: Hiszpański w tłumaczeniach. Słownictwo 1 (A1-B1) oraz Hiszpański w tłumaczeniach. Słownictwo 2 (B1-B2).

Pierwsza część to praktyczny podręcznik do hiszpańskiego zawierający ponad 2000 podstawowych słówek hiszpańskich, których uczysz się dzięki metodzie tłumaczenia zdań. Na kartach 52 rozdziałów poznasz słownictwo hiszpańskie związane m.in. z zawodami (profesiones), jedzeniem (comida) czy zdrowiem (salud). Tłumacząc zdania, nauczysz się też myśleć po hiszpańsku i uwrażliwisz się na niuanse językowe, które są ważne dla poprawnego posługiwania się językiem. Tym sposobem również poznasz najważniejszą gramatykę potrzebną do tego, by rozmawiać na podstawowe, codzienne tematy. 

W części drugiej poszerzysz swój wachlarz językowy o słówka hiszpańskie na poziomie średnio zaawansowanym. To idealne uzupełnienie nauki, które pozwoli Ci na swobodne konsumowanie treści w języku hiszpańskim, takich jak filmy, seriale czy artykuły w prasie codziennej. Dzięki nagraniom z native speakerem udoskonalisz swoją hiszpańską wymowę i nauczysz się rozumieć hiszpański, jakim mówią rodowici Hiszpanie. 

Jeśli chcesz poznać inne powiązania między językami obcymi koniecznie zajrzyj tutaj:

• francuski i włoski – co je łączy, a co dzieli?
• francuski i portugalski – nieoczywista rodzina
• angielski i francuski – miłość czy nienawiść?
• francuski i hiszpański – dwaj aktorzy dramatu