Była sobie raz dziewczynka o imieniu Laura… Czas na Präteritum

Dzięki czasowi Präteritum możemy opowiadać innym niezwykłe historie – zwłaszcza na papierze. Jeśli uczysz się języka niemieckiego, z pewnością ciekawi Cię, jak właściwie go używać. Specjalnie dla Ciebie przygotowaliśmy dawkę wiedzy z tego gramatycznego zagadnienia. Usiądź wygodnie i poznaj historię małej Laury.

Czas Präteritum jest jednym z trzech czasów przeszłych (Perfekt, Präteritum, Plusquamperfekt). Jest to czas przeszły prosty, tzn. składa się z jednego czasownika będącego orzeczeniem, a nie tak jak czas Perfekt z czasownika posiłkowego (haben/sein) i formy czasu przeszłego.

Używanie czasu Präteritum

Czas ten jest używany przede wszystkim w języku pisanym, w opowiadaniach i opisach. Spotkamy go w tekstach literackich (bajkach, opowiadaniach, streszczeniach, biografiach).

Powszechnie, w języku mówionym, stosowany jest on w przypadku:

• czasowników sein (być), haben (mieć),
• zwrotu es gibt (jest/są, znajduje się/znajdują się),
• czasowników modalnych.

Czasownik być (sein) w czasie przeszłym Präteritum odmienia się następująco:

sein – war
ich war
du warst
er/sie/es war
wir waren
ihr wart
sie/Sie waren

Es war einmal ein Mädchen namens Laura. Das Mädchen war sehr fröhlich und lieb.

Była sobie raz dziewczynka o imieniu Laura. Dziewczynka była bardzo radosna i kochana.

Konstrukcja es gibt (jest/są, znajduje się / znajdują się) ma w czasie Präteritum formę es gab. Jest ona taka sama dla lp. i lm. i łączy się zawsze z biernikiem (Akkusativ).

Es gab fast nichts zu essen.

Nie było prawie nic do jedzenia.

Czasowniki tzw. słabe (regularne) tworzą czas Präteritum przez dodanie do tematu bezokolicznika przyrostka -te oraz końcówek odmiany czasu teraźniejszego, np.:

machen (robić) mach + te = machte

lernen (uczyć się) lern + te = lernte

Forma ta jest taka sama dla 1. os. lp. (ich) i 3. os. lp. (er/sie/es). Jest to jednocześnie forma wyjściowa odmiany w tym czasie, tzn. pozostałe osoby są tworzone od niej i dodatkowo otrzymują właściwą końcówkę osobową czasownika (jak w czasie teraźniejszym). Oto schemat odmiany:

wohnen (mieszkać) –  wohnte

ich wohnte 

du wohntest 

er/sie/es wohnte

wir wohnten

ihr wohntet

sie/Sie wohnten

Es gab auch einen Riesen, der alles kaputt machte.

Był też olbrzym, który wszystko niszczył.

Te czasowniki słabe, których temat jest zakończony na -t, -d, -m, -ffn, -chn, otrzymują dodatkowo we wszystkich osobach liczby pojedynczej i mnogiej -e- przed przyrostkiem -te, np.:

antworten (odpowiadać) – antwortete

ich antwortete 

du antwortetest 

er/sie/es antwortete 

wir antworteten

ihr antwortetet

sie/Sie antworteten

– Ich versuche, mit ihm zu reden – antwortete Laura.

– Spróbuję z nim porozmawiać – odpowiedziała Laura.

Przedrostek w czasownikach rozdzielnie złożonych zachowuje się tak samo jak w czasie teraźniejszym, tzn. stoi na końcu zdania.

Als Laura schon drinnen war, machte er die Tür zu.

Gdy Laura była już w środku, zamknął drzwi.

Jak tworzyć czas przeszły?

Chcesz wiedzieć, jak tworzyć czas przeszły Präteritum z czasownikami modalnymi? Więcej przykładów zdań i wskazówek znajdziesz w dalszej części rozdziału 14. książki Niemiecki w tłumaczeniach. Gramatyka 3. Ćwicz niemiecką gramatykę dzięki metodzie w tłumaczeniach – tłumacz zdania z języka polskiego na niemiecki i na bieżąco sprawdzaj ich poprawność.

Jeśli Präteritum masz już w małym palcu, polecamy zajrzeć do kolejnej części, Niemiecki w tłumaczeniach. Gramatyka 4. Dzięki niej rozwiniesz swoje umiejętności językowe na poziomie B2! 

Każda z książek serii Niemiecki w tłumaczeniach. Gramatyka zawiera:

• czytelnie i wyczerpująco wyjaśnioną teorię, dzięki której szybko zrozumiesz zasady gramatyczne języka niemieckiego,
• setki zdań i wyrażeń przydatnych na co dzień, ułożonych według zagadnień gramatycznych, zgodnie ze stopniowaniem trudności,
• komentarze dotyczące często popełnianych błędów, dzięki którym nauczysz się właściwego użycia języka,
• ponad pięciogodzinny kurs audio mp3, pomagający w utrwaleniu przyswojonej wiedzy, ćwiczeniu wymowy i dobrym konstruowaniu zdań,
• jasny, nowatorski i przystępny układ stron usprawniający proces nauki, dzięki czemu staje się ona czystą przyjemnością.