Czasy w języku angielskim: Present Perfect Continuous

Nauka angielskich czasów może stanowić wyzwanie. Mowa tu zwłaszcza o czasach, które nie mają polskiego odpowiednika, np. o Present Perfect Continuous. Dla wielu osób jest on skomplikowany, ale gdy zrozumiesz zasady jego stosowania, z pewnością okaże się przystępny. To czas, który przydaje się w codziennych konwersacjach i pozwala mówić na przykład o czynnościach zaczętych w przeszłości i trwających aż do teraz. Sprawdź, jak działa, kiedy go używać i czym różni się od swojego „kuzyna”, czyli Present Perfect.

Jaki stosować czas Present Perfect Continuous?

Zdania w czasie Present Perfect Continuous (czas teraźniejszy dokonany ciągły) w polskim tłumaczeniu najczęściej wyrażamy za pomocą czasu teraźniejszego. Używamy go, gdy mówimy o czynności, która rozpoczęła się w przeszłości, ale nadal trwa lub takiej, która zakończyła się bardzo niedawno, a jej skutki są wciąż widoczne w teraźniejszości.

Przykłady: 

She has been studying English for three hours. – Ona uczy się angielskiego od trzech godzin (i najprawdopodobniej wciąż się uczy).

It has been raining – Padało (deszcz już ustał, ale ulice wciąż są mokre).

To idealny czas do wyrażenia długości trwania czynności, której rezultat nie jest aż tak istotny jak sam proces. Dlatego często pojawia się w towarzystwie określeń czasu typu: for, since, recently, lately, all day, the whole morning. Czas ten jest również pomocny, gdy nawiązujemy do czyjegoś teraźniejszego wyglądu lub samopoczucia, powstałego na skutekniedawno zakończonej czynności, np.: 

Her eyes are red because she has been crying. – Ona ma zaczerwienione oczy, bo płakała (już nie płacze, ale oczy wciąż są zaczerwienione).

I’m tired because I’ve been working for ten hours. – Jestem zmęczony, bo pracowałem przez dziesięć godzin (praca już się skończyła, ale moje zmęczenie jest odczuwalne teraz).

W książce Opowieść o angielskich czasach przeczytasz o czasie Present Perfect Continuous widzianym przez pryzmat aspektowości. Autor książki podkreśla, że kluczem do zrozumienia angielskich czasów jest aspektowe spojrzenie na język. Jeśli zrozumiesz, czym są aspekty perfect, continuous czy simple – złożone konstrukcje czasowe przestaną Cię przerażać.

Jak skonstruować zdanie w czasie Present Perfect Continuous?

Schemat tworzenia zdania twierdzącego w czasie Present Perfect Continuous wygląda następująco:

podmiot + have/has + been + czasownik z końcówką -ing + (reszta zdania)

Przykłady:

• I have been reading this book for two hours. – Czytam tę książkę od dwóch godzin.
• She has been working here since March. – Ona pracuje tutaj od marca.
• We have been learning English together. – Razem uczymy się angielskiego.

Zwróć uwagę na formę czasownika – zawsze będzie to czasownik z końcówką -ing, poprzedzony strukturą have/has been.

Jak tworzyć pytania i przeczenia w czasie Present Perfect Continuous?

Pytania w czasie Present Perfect Continuous tworzymy poprzez umieszczenie operatora (have/has) przed podmiotem:

• Have you been studying? – Uczyłeś się?
• Has she been waiting long? – Czy ona długo czeka?

Przeczenia budujemy poprzez dodanie słówka not po operatorze:

• I haven’t been feeling well lately. – Ostatnio nie czuję się zbyt dobrze.
• He hasn’t been paying attention. – On nie uważa.

W codziennej rozmowie Present Perfect Continuous przydaje się bardzo często – np. gdy pytasz, co ktoś robił przez ostatnie kilka godzin, dlaczego wygląda na zmęczonego lub co słychać u znajomego.

– Why are you so sweaty? – Dlaczego jesteś taki spocony?
– I have been running all morning! – Cały poranek biegałem!

Zastosowanie tego czasu sprawia, że wypowiedzi są bardziej szczegółowe i brzmią naturalniej – w końcu opowiadasz nie tylko o tym, co się wydarzyło, ale też informujesz, jak długo to trwało.

Present Perfect i Present Perfect Continuous – porównanie

Porównanie tych dwóch czasów może być kluczowe dla zrozumienia ich sensu. Oto przykład z książki Opowieść o angielskich czasach, który idealnie ilustruje różnicę między tymi czasami:

• Teresa has milked the cows.
  (Teresa wydoiła krowy – praca została zakończona, mamy skutek.)
• Teresa has been milking the cows for 20 minutes.
  (Teresa doi krowy od 20 minut – czynność nadal trwa, liczy się czas trwania.)

W pierwszym zdaniu ważny jest efekt – krowy zostały już wydojone. W drugim liczy się przede wszystkim proces trwający do chwili obecnej.

Choć obu czasów możemy użyć w podobnych kontekstach, Present Perfect najczęściej wybierzemy, aby podkreślić efekty niedawno zakończonej czynności, natomiast Present Perfect Continuous – gdy kładziemy nacisk na ciągłość i długość trwania czynności

W książce znajdziesz więcej takich przykładów – w tym dialogi, ćwiczenia z tłumaczenia zdań i wskazówki gramatyczne. Co więcej, Autor przekonuje, że zrozumienie zaledwie czterech aspektów czasownika pozwala odczarować12 angielskich czasów gramatycznych.

Opanuj angielskie czasy

Jeśli chcesz raz na zawsze zrozumieć czasy w języku angielskim i nauczyć się ich używać naturalnie – bez zastanawiania się, czy wybrałaś/wybrałeś ten odpowiedni – koniecznie sięgnij po książkę Opowieść o angielskich czasach (A2-C2) od Preston Publishing.

To podręcznik, który nie tylko tłumaczy schematy gramatyczne, lecz także uczy myślenia po angielsku. Z jego pomocą:

• zrozumiesz cztery kluczowe aspekty czasownika (simple, continuous, perfect, perfect continuous),
• poznasz logiczne powiązania między czasami,
• przećwiczysz każdy czas w odpowiednim kontekście.

Książka została stworzona z myślą o dorosłych uczących się języka angielskiego – zarówno na poziomie średnio zaawansowanym, jak i zaawansowanym. To doskonałe rozwiązanie dla tych, którzy nadal czują, że czasami wybierają niewłaściwy czas. Dzięki podejściu opartemu na aspektach, wiedza zawarta w książce układa się w spójną i klarowną opowieść.